Iedereen heeft recht op een zo zelfstandig mogelijk bestaan. Maar wat als je kind ondersteuning nodig heeft? Ook dan is vaak meer mogelijk dan gedacht. Dat is de ervaring van Janneke Heijstek. Haar dochter, ze heeft autisme, is helemaal op haar plek in het ouderinitiatief Stichting Het Vaarthuis in Almere. “Ze voelt zich thuis in de minimale zorgcultuur. Het is geen instelling, maar er zijn wel mensen die op haar letten. En ze heeft er contact met anderen; bewoners en begeleiders. Die gezamenlijke woonkamer is goud waard.”

Janneke heeft twee dochters met autisme. Met haar oudste dochter gaat het heel goed. “Zij is nu op reis, al anderhalf jaar. Ze zit nu in Australië. Ik ben voor haar weer moeder in plaats van ondersteuner. Mijn jongste dochter Madelief heeft levensloopbegeleiding nodig. Toen ze achttien was, werd duidelijk dat ze niet langer thuis kon wonen. Ze ontwikkelde zich niet meer en sloot zich op in haar kamer. We hebben toen een zzp-indicatie aangevraagd voor het verkrijgen van een budget waarmee we zorg konden inkopen. Vervolgens zijn we gaan zoeken naar een passende woning.”

Enthousiast

Er waren twee mogelijkheden: een woonvorm voor jonge mensen met autisme in een andere stad én een nieuw trainingshuis in Almere. “Het initiatief in Almere, Het Halmhuis, kende ik beroepsmatig, omdat ik zelf werk in de zorg. Ik had er een positieve indruk van. Groot voordeel was ook dat één van de initiatiefnemers bij ons gezinsondersteuner is geweest. Madelief kende haar dus. Op een gegeven moment was er open dag. Mijn dochter is er zelf op de fiets naartoe gegaan. Ze kwam enthousiast terug: ‘Ik ga er wonen en heb ook al een kamer uitgekozen.’ Ze voelde zich er mens en geen autist.”

Zelfstandiger en vaardiger

Drie jaar woonde Madelief in Het Halmhuis; een voorziening met vier woon-/slaapkamers en een gemeenschappelijke ruimte. Ze woonde er met nog drie mensen met autisme. Janneke: “Ze heeft er dingen geleerd die we thuis niet voor elkaar kregen. Het deed haar overduidelijk goed om samen te wonen met mensen die hun autisme op een heel andere manier ervaren. Ze stimuleerden elkaar en haalden het beste uit elkaar. Zo vindt Madelief het heel moeilijk om te telefoneren. Maar een medebewoner deed niets liever. Ik weet nog dat ze zei: ‘Hoe kan dat nou, hij heeft ook autisme!’ Ze groeide wekelijks en kon steeds meer aan. Ze werd zelfstandiger en kreeg meer vaardigheden en zelfvertrouwen.”

Ouderinitiatief

Na bijna drie jaar was ze uitgeleerd in Het Halmhuis. Wat nu? “We vonden geen bestaande voorziening waar Madelief tot haar recht zou komen. Daarom hebben we een ouderinitiatief opgezet om een geschikte woonvorm te realiseren. Daar zou Madelief ondersteuning krijgen van dezelfde aanbieder als in Het Halmhuis.” Het opzetten bleek tijdrovend en complex. “We realiseerden de woonvorm in twee schoolwoningen. En kregen te maken met heel veel zaken: bouwvergunningen, financiën, zorg. Er waren flink wat hobbels, maar we gingen toch door. Want we waren allemaal enthousiast. Bovendien is de noodzaak er. Dat blijkt ook, want er zijn al twintig belangstellenden. Er is gewoon veel behoefte aan kleine, betaalbare woonvoorzieningen waar mensen worden gezien en bejegend als mens.”

Samenwerken

Eenvoudig is het niet om zoiets te realiseren”, geeft Janneke toe. “Maar het kan. Je moet het niet alleen willen doen. Zo hebben wij veel hulp gehad van het Landelijk Steunpunt Wonen en Stichting Mijn Eigen Thuis. Ze hebben veel kennis over het opzetten van een wooninitiatief, zodat je niet opnieuw het wiel hoeft uit te vinden. Ze hebben ons ook geholpen met subsidieaanvragen. We hebben maar liefst 90.000 euro aan subsidie ontvangen! We werken ook samen met andere ouderinitiatieven. Zo stellen wij vanuit Stichting Het Vaarthuis ons administratiesysteem beschikbaar voor andere initiatieven. En in Almere werken alle particuliere initiatieven samen in het Almeers Platform Particuliere Initiatieven (APPI). We delen kennis en wisselen ervaring uit. En momenteel zetten we één gezamenlijk vrijwilligersbeleid op. Samenwerken is ontzettend belangrijk. Je kunt dan echt iets tot stand brengen.”

Thuis

Madelief kreeg door alle spanning en verandering na de verhuizing een terugslag. Maar inmiddels voelt ze zich helemaal thuis in haar nieuwe woonomgeving, waar ze een studio heeft van 50 vierkante meter. Janneke: “Mijn dochter zei pas: ‘Ik wil niet anders meer. Het is zo fijn om met mensen te wonen die snappen hoe het is om autisme te hebben.’ Mooi toch?”